3. Instalacja i użytkowanie pod Unixem

CD-ROM TeX Live można używać na trzy sposoby:

  1. można zamontować (mount) CD-ROM w systemie plików, zmodyfikować zmienną PATH, i uruchamiać wszystko z CD-ROM-u; zajmuje to bardzo mało miejsca na dysku i pozwala na natychmiastowy dostęp do wszystkiego na CD-ROM-ie. Chociaż wydajność nie będzie optymalna, jest to w pełni akceptowalne np. na komputerach PC z Linuxem;
  2. można zainstalować część lub cały system na lokalnym twardym dysku; jest to najlepsza metoda dla wielu użytkowników, jeżeli tylko mają wystarczającą ilość miejsca na dysku (co najmniej 10 megabajtów, albo 100 megabajtów w przypadku instalacji zalecanej);
  3. można doinstalować wybrane pakiety do istniejącego systemu TeX lub systemu TeX Live instalowanego wcześniej.

Każda z tych metod jest dokładniej opisana w dalszych rozdziałach.



Uwaga: CD-ROM jest w formacie ISO 9660 (High Sierra), z rozszerzeniami Rock Ridge i Joliet. Aby skorzystać z wszystkich zalet CD-ROM-u pod Unixem, twój system musi umieć używać rozszerzeń Rock Ridge. Proszę zapoznać się z dokumentacją komendy mount w twoim systemie aby sprawdzić, czy to jest możliwe. Jeżeli używasz wielu różnych maszyn w sieci lokalnej zobacz, czy możesz zamontować CD-ROM na tej, która pozwala na użycie Rock Ridge. Systemy Linux, FreeBSD, Sun, SGI oraz DEC Alpha powinny umieć bez problemów korzystać z tego CD-ROM-u. Będziemy wdzięczni za wszelkie wskazówki od użytkowników innych systemów, którym udało się skorzystać z niniejszego CD-ROM-u, z których to wskazówek moglibyśmy skorzystać w przyszłych wersjach tej dokumentacji.

Dalsze kroki opisane są przy założeniu, że udało się zamontować CD-ROM w pełnej zgodności z Rock Ridge.



3.1. Uruchamianie TeX Live z CD-ROM-u

Struktura Web2c oznacza, że można uruchamiać programy przez zwykłe dodanie do zmienej PATH odpowiedniego podkatalogu katalogu bin na CD-ROM-ie. Potrzebne pliki będą znajdowane bez dalszych problemów. Poniżej zamieszczony jest spis dostępnych systemów i odpowiednich katalogów.

DEC Alphaev5 OSF 4.0d
alphaev5-osf4.0d
HP9000 HPUX 10.20
hppa20-hpux10.20
Intel x86 z GNU/Linux
i386-linux
Intel x86 z FreeBSD ELF 3.4
i386-freebsd
SGI IRIX 6.5
mips-irix6.5
IBM RS 6000 AIX 4.2*
rs6000-aix4.2.1.0
Sun Sparc Solaris (2.7)
sparc-solaris2.7
Windows 95/98/2000/NT (Intel)
win32

Wydawałoby się, że późniejsze wygenerowanie czcionek czy zmiana konfiguracji może spowodować problemy, ponieważ nie można zmieniać plików na CD-ROM-ie. Można jednak posiadać na dysku drugie, równoległe drzewo TeX-owe, w którym można dokonywać zmian. Drzewo takie jest przeszukiwane przed głównym drzewem CD-ROM-u. Domyślną lokalizacją jest texmf-localconfig na CD-ROM-ie (katalog, który nie istnieje!), wobec tego musisz ją zmienić ustawiając zmienną środowiskową VARTEXMF.

Tak więc użytkownicy sh lub bash na Intel PC z systemem Linux mogą zamontować CD-ROM TeX Live w katalogu /cdrom za pomocą polecenia:


>> mount -t iso9660 /dev/cdrom /cdrom
Następnie należy uaktualnić zmienną PATH, dołączając do ścieżki przeszukiwania katalog zawierający binaria dla danej architektury.

  PATH=/cdrom/bin/i386-linux:$PATH
  VARTEXMF=/usr/TeX.local
  export PATH VARTEXMF

Dla wygody, powyższe linijki można dodać do skryptu .profile.

W razie wątpliwości najlepiej zwrócić się do lokalnego guru systemowego o pomoc przy instalowaniu CD-ROM-u i w wyborze katalogu dla systemu TeX.

Odpowiednie pliki pomocnicze zostaną zainstalowane na twardym dysku za pierwszym razem, kiedy tylko będą potrzebne. Aby wszystko zainicjować i sprawdzić czy działa, warto od razu uruchomić skrypt texconfig.

3.2. Instalacja TeX Live na twardym dysku

Instalacja części lub całości dystrybucji na twardym dysku wymaga zamontowania CD-ROM-u w systemie, przejścia do jego katalogu głównego i uruchomienia:


>> sh install-cd.sh
(W niektórych systemach Unix może zajść potrzeba użycia sh5 lub bash.) Skrypt ten przeszukuje listy zestawów i pakietów z CD-ROM-u, oraz próbuje odgadnąć, z jakim systemem komputerowym ma do czynienia. Skrypt powinien zacząć pracę od wyświetlenia:

  nitializing collections... Done initializing.
  Counting selected collections... Done counting.
  Calculating disk space requirements for collections...Done calculating that.
  Initializing system packages... Done initializing system.

Następnie pokaże główną stronę konfiguracyjną (Rys. 1), umożliwiającą wybór:

  1. typu systemu operacyjnego, na którym chcesz dokonać instalacji;
  2. zestawów, które mają być zainstalowane; na poziomie „podstawowym” (basic), „zalecanym” (recommended) albo „innym” (other);
  3. miejsca na dysku przeznaczonego na pliki;
  4. ustawienia trybu pracy niektórych programów.



  ===================> TeX Live installation procedure <================
  
  ===> Note: Letters/digits in <angle brackets> indicate menu items <===
  ===>       for commands or configurable options                   <===
  
      Proposed platform: Intel x86 with GNU/Linux
      <P> over-ride system detection and choose platform
      <C> collections:    24 out of 35, disk space required: 193176 kB
      <S> systems:         1 out of  8, disk space required:       8355 kB
                                  total disk space required:              201531 kB
      <L> install level (1: basic, 2: recommended, 3: all): 2
      <D> directories:
        TEXDIR     (The main TeX directory)                  : /usr/TeX
        TEXMFLOCAL (Directory for local styles etc.)  : /usr/TeX/texmf-local
        VARTEXMF (Directory for local config)              : /usr/TeX/texmf-var
      <O> options:
         [ ] alternate directory for generated fonts ()
         [ ] create symlinks in standard directories
         [ ] do not install macro/font doc tree
         [ ] do not install macro/font source tree
      <I> start installation,  <H> help,  <Q> quit
  Enter command:

Rysunek 1Główny ekran skryptu instalacyjnego

Opcje wybiera się przez wpisanie litery lub liczby i potwierdzenie jej klawiszem Enter. Przykładowo: wykryty został system Linux ELF, wybrany został domyślny tryb zalecany do wszystkich zestawów, domyślny katalog instalacji to /usr/local; zauważ, że wyświetlana jest także ilość miejsca na dysku, potrzebna do zainstalowania pakietów. Jeśli wykonuje się sugerowaną instalację, potrzebne jest około 100 megabajtów wolnego miejsca na dysku. Podstawowa instalacja zajmie jedynie 10 megabajtów; można ją poszerzyć wybranymi pakietami, kiedy zajdzie taka potrzeba.

W katalogu wybranym do instalacji, w podkatalogu bin, skrypt instalacyjny umieści binaria. Drzewo z plikami TeX-owymi zostanie umieszczone w podkatalogu texmf.



          name            selection         size
    <1>   bibtex    [recommended]     7597 kB
    <2>   doc       [recommended]    21152 kB
    <3>   dvips     [recommended]      430 kB
    <4>   etex      [recommended]      102 kB
    <5>   fonts     [recommended]    51447 kB
    <6>   formats   [recommended]    14651 kB
    <7>   generic   [recommended]      459 kB
    <8>   graphics  [recommended]     9674 kB
    <9>   lang      [recommended]    19618 kB
    <U>   latex     [recommended]    23429 kB
    <V>   metapost  [recommended]     1443 kB
    <W>   omega     [recommended]     4986 kB
    <X>   pdftex    [recommended]      471 kB
    <Y>   plain     [recommended]     1113 kB
    <Z>   texlive   [recommended]    10155 kB
                             SUM:   166829 kB
  =====================================================================
    global commands: select <N>one / <B>asic / R<E>commended / <A>ll
                     for all collections
    <R>   return to platform menu
    <Q>   quit

Rysunek 2Wybór zestawów



  Collection: Fonts
  =======================================================
  
  Fonts, including metrics, virtual fonts and sources
  
  =======================================================
    <N>  No packages
    <B>  Basic packages                 [  1023 kB]
    <E>  Basic + Recommended packages   [ 51447 kB]
    <A>  All packages                   [127417 kB]
  
  =======================================================
    <R>   return to collection menu
    <Q>   quit
  
  Enter command:

Rysunek 3Wybór zawartości zestawu

Pozycja options pozwala zdecydować, czy nowo tworzone fonty powinny znaleźć się w innym miejscu (jeżeli chcemy, dla większości użytkowników, zainstalować główny pakiet w trybie „tylko do czytania” (read-only)), oraz czy utworzyć dowiązania symbliczne (links) dla stron man i GNU info w standardowych katalogach systemu. Wymagane do tego są, oczywiście, uprawnienia administratora.

W przypadku wybrania <C> – collections, wyświetlone zostaną dostępne zestawy, wybrany poziom instalacji oraz wymagane miejsce na dysku (rys. 2). Możliwe jest ustawienie oddzielnych poziomów instalacji dla każdego z zestawów, w zakresie od none (nic) do all (wszystko). Można wybrać zarówno wszystkie zestawy od razu, jak i konkretny zestaw i ustawić dla niego poziom instalacji (rys. 3).

Po zakończeniu ustawień należy powrócić do głównego ekranu i rozpocząć instalację. Program instalacyjny, mając na uwadze wybrane zestawy i systemy, sprawdzi spisy plików na CD-ROM-ie, stworzy listę plików do skopiowania, po czym pliki zostaną skopiowane na twardy dysk. Następnie uruchamiana jest sekwencja inicjująca (tworzenie plików formatów itd.). Po zakończeniu wystarczy dodać do zmiennej PATH właściwy podkatalog bin instalacji TeX-a i można zacząć pracę. Jeśli zajdzie potrzeba, można przenieść binaria wyżej o jeden poziom, np. z /usr/local/bin/mips-irix6.2 do /usr/local/bin; jednakże po tym należy wyedytować plik texmf/web2c/texmf.cnf (patrz Dodatek A) i zmienić linię znajdującą się blisko początku pliku:


    TEXMFMAIN = $SELFAUTOPARENT

na


    TEXMFMAIN = $SELFAUTODIR

Jeśli przeniesie się całość instalacji do innego katalogu należy dokładnie to określić, modyfikując zmienną TEXMFMAIN w pliku texmf.cnf, a także ustawiając TEXMFCNF na $TEXMFMAIN/texmf/web2c.

3.3. Instalacja pojedynczych pakietów z TeX Live na twardym dysku

CD-ROM TeX Live można używać zarówno do aktualizacji istniejącej instalacji, jak i do dodawania składników do wcześniejszej instalacji z CD-ROM-u. Główny program instalacyjny przeznaczony jest do użycia tylko za pierwszym razem, natomiast później należy używać znajdującego się na CD-ROM-ie skryptu install-pkg.sh. Uruchamia się go przez zamontowanie CD-ROM-u, przejście do katalogu odpowiadającego temu CD-ROM-owi i napisanie


>> sh install-pkg.sh opcje

Skrypt ma dziewięć parametrów; pierwsze cztery pozwalają wybrać: pojedynczy pakiet do instalacji, cały zestaw (np. ams2), nazwę katalogu zamontowanego CD-ROM-u, oraz nazwę katalogu zawierającego pliki z listami (zwykle te dwa ostatnie ustawiane są automatycznie):

--package=nazwa
--collection=nazwa
--cddir=nazwa
--listdir=nazwa

Proces instalacji jest określony dokładniej przez cztery kolejne parametry; pierwsze dwa pozwalają wyłączyć z instalacji dokumentacje lub pliki źródłowe, trzeci wyłącza domyślne uruchamianie na koniec skryptu mktexlsr, który przebudowuje bazę danych o plikach, a czwarty powoduje jedynie wypisanie plików, które miałyby być zainstalowane:

--nodoc
--nosrc
--nohash
--listonly

Wreszcie można wyszczególnić, czy zamiast instalować pliki, skrypt powinien utworzyć archiwum tar w wybranej lokalizacji:

--archive=nazwa

Tak więc, jeżeli chcielibyśmy tylko zobaczyć przed zainstalowaniem, jakie pliki tworzą pakiet fancyhdr, nasze polecenie wyglądałoby następująco:


>> sh install-pkg.sh --package=fancyhdr --listonly

texmf/doc/latex/fancyhdr/fancyhdr.dvi
texmf/doc/latex/fancyhdr/fancyhdr.tex
texmf/lists/latex3/fancyhdr
texmf/source/latex/fancyhdr/README
texmf/source/latex/fancyhdr/fancyheadings.new
texmf/tex/latex/fancyhdr/extramarks.sty
texmf/tex/latex/fancyhdr/fancyhdr.sty
texmf/tex/latex/fancyhdr/fixmarks.sty
Oto inne przykłady użycia:

3.4. Program texconfig

Gdy tylko program instalacyjny skopiuje wszystkie pliki w miejsce, gdzie mają być zainstalowane, można użyć programu texconfig, pozwalającego konfigurować system według własnych potrzeb. Program ten może być w każdej chwili uruchomiony do zmiany instalacji, z interfejsem pełnoekranowym (wymaga on programu dialog, zawartego w pakietach z binariami) lub z linii poleceń. Program instalacyjny powinien być używany dla wszelkich zmian, takich jak ustawianie drukarek czy przebudowywanie bazy danych o plikach. Obydwa tryby pracy mają tekst pomocy opisujący możliwości.